www.tres.pl - Baza wiedzy Trawers ERP - Spis treści
Odsetki, noty odsetkowe 1. Opis ogólny Co to są odsetki ? Od czego zależy kwota odsetek ? Tabela stawek odsetek Data zapłaty 2. Tabela odsetek 3. Odsetki potencjalne Odsetki potencjalne a odsetki należne Parametry zestawienia Przykład zestawienia Szczególy rozliczenia 4. Odsetki należne 4.1 Opis ogólny 4.2 Kontrola przy zamknięciu roku 5. Wystawianie not odsetkowych 5.1 Noty odsetkowe w systemie NA 5.2 Oznaczanie w systemach ZO i KB 6. Obliczanie odsetek w NA, krok po kroku 6.1 Prace przygotowawcze 6.2 Obliczanie odsetek. Wystawianie not 6.3 Noty odsetkowe. Seryjnie 7. Darowanie odsetek 8. Odsetki a nadpłaty i kompensaty 9. Kalkulator odsetkowy 10. Rekompensata: 40, 70, 100 euro Zasady ustalanie rekompensaty Rekompensata w programie Trawers ERP 11. Tematy powiązane 12. Pytania i odpowiedzi 1. Opis ogólny Co to są odsetki ? Odsetki to kwoty należne od zapłat dokonanych po terminie płatności. Od czego zależy wysokość kwot odsetek ? Wysokość naliczonych odsetek zależy: 1. Od wysokości kwoty należnej (zaległej) 2. Od liczby dni zwłoki w zapłacie (ile dni po terminie płatności) Termin płatności powinien być wyznaczony na dzień roboczy. Program pilnuje, aby termin został wyznaczony na dzień roboczy. Gdy termin płatności przypada na dzień wolny, to program przesuwa termin na najbliższy dzień roboczy. Kalendarze > Dni robocze 3. Od stawki procentowej Tabela stawek odsetek Stawki procentowe zapisane są w tabeli stawek odsetek. Numer tabeli podaje się w karcie kontrahenta. Każdemu kontrahentowi można liczyć odsetki wg innej tabeli. Data zapłaty Data zapłaty, to jest data transakcji. Data zarejestrowania dokumentu rozliczającego należność lub zobowiązanie, np. pozycja w rejestrze kasowym lub bankowym, pozycja noty uznaniowej, rozdysponowanie nadpłaty, kompensata. Dokumenty płatności 2. Tabela odsetek AD > Tabele. Słowniki > Stawki odsetek > Tabela odsetek [AD_TOS10] Do tabeli wpisuje się stawki odsetek, które określają sposób liczenia. Może być kilka tabel, np. tabela urzędowa, uzgodniona, itp. W tabeli podaje się: numer (symbol), nazwę oraz pozycje tabeli. W kolejnych, numerowanych pozycjach podaje się daty obowiązywania oraz stawki procentowe, w ujęciu rocznym. ----------------------------------------------- Obowiązuje --Stawka-- Dziennie Poz ---- Od -- -- Do ---- % % --- ---------------------- ------- ------ 017 2007.01.01 2007.12.31 11.5000 0.0315 018 2008.01.01 2008.12.14 11.5000 0.0315 019 2008.12.15 2009.12.31 13.0000 0.0356 020 2010.01.01 2012.12.31 13.0000 0.0356 021 2013.01.01 2015.12.31 13.0000 0.0356 ... nnn 2020.01.01 rrrr.mm.dd 7.0000 0.0192 ----------------------------------------------- 3. Odsetki potencjalne Odsetki potencjalne, to informacja, jaką kwotą odsetek moglibyśmy obciążyć kontrahenta, gdyby zapłaty dokonano we wskazanym dniu. Kwota odsetek potencjalnych zawiera również odsetki należne, tj. odsetki naliczone od zapłat już dokonanych. Na sumę odsetek potencjalnych składają się: a) odsetki należne, tj. od faktur zatwierdzonych, zapłaconych po terminie b) odsetki od faktur zapłaconych po terminie, lecz z nie zatwierdzonymi dokumentami zapłat c) odsetki, które moglibyśmy obliczyć od przeterminowanych faktur, gdyby zapłata za nie nastąpiła w dniu: rrrr.mm.dd Odsetki potencjalne a odsetki należne 1. Odsetki potencjalne przegląda się na podstawie kartoteki rozrachunków bieżących i archiwalnych 2. Odsetki należne oblicza się wg kartoteki rozrachunków bieżących Patrz: Kartoteka rozrachunków Parametry zestawienia odsetek -------------------------------------------------------- Stan na dzień: 20xx.10.07 Rozrachunki (T/R/N) Od dnia: 20xx.01.01 -------------------------------------------------------- ---------- ---- --------- (1) (2) (3) (1) Stan na dzień: 20xx.10.07 Program weźmie pod uwagę tylko faktury zapisane do dnia ... To oznacza, że faktury znajdujące się w kartotece rozrachunków a zapisane poźniej, nie będą brane pod uwagę podczas obliczania kwot odsetek. (2) Rozrachunki T/R/N (które rozrachunki ująć) ? [T] Program uwzględni tylko faktury pozostałe do zapłaty (nierozliczone) [R] Program uwzględni tylko zapłacone [N] Ujmie wszystkie (3) Od dnia: 20xx.01.01 Program podpowiada datę o 36 miesięcy wcześniejszą od daty (1) Ujmowane są rozrachunki z datą utworzenia równą lub wyższą od tej daty Parametry (1) i (2) przydatne są w jednostkach budżetowych, które muszą obliczać odsetki od nieterminowych płatności nie później niż na koniec każdego kwartału. Przykład zestawienia --------------------------------------------------------------- ----Data-- Sys-Numer ----- ---- Kwota - -Termin- - Odsetki 20xx.12.15 NA F00021/12/09 2,659.59 10.01.05 26.52 PLN 20xx.06.23 NA F00026/06/10 2,046.67 10.07.14 0.73 PLN 20xx.08.18 NA F00019/08/10 2,375.83 10.09.08 0.85 PLN 20xx.12.20 NA F00036/12/10 3,357.72 11.01.10 2.39 PLN 20xx.03.28 NA F00032/03/11 2,424.99 11.04.18 0.56 PLN 20xx.04.04 NA F00009/04/11 2,821.66 11.04.25 1.00 PLN 20xx.06.14 NA F00017/06/11 1,322.29 11.07.05 11.55 PLN 20xx.06.22 NA F00021/06/11 494.64 11.07.13 3.52 PLN --------------------------------------------------------------- Dodatkowo, można śledzić, z czego wynikają obliczone kwoty odsetek. (F10-pozycje rozliczające) Przedstawione są okresy naliczania, stawki, dni opóźnień i wynikające z nich składowe kwoty odsetek Szczegóły rozliczenia o-------------------------------------------------------------------o | --Data-- -Numer------ ----- Kwota ----- --Termin-- -Dni - Odsetki | | Poz -Dziennie- Okres naliczania- | o-------------------------------------------------------------------o |20xx.12.15 F00021/12/09 2,659.59 2010.01.05 | |20xx.02.02 000001 -2,659.59 | | 020 0.0356% 20xx.01.06-20xx.02.02 28 26.52 | o--------------- ---o--- ---------o----------- ------ -o- --- --o---o | | | | Dokumenty: | | | | faktura i zapłata | | | | | | | | v v v v Stawka dzienna Okres naliczania Dni Kwota wg tabeli ustawowej (28 dni) opóźnienia odsetek Tj. * kwota do zapłaty 2,659.59 PLN * termin płatności 20xx.01.05 * zapłata (dokument 000001 poz 020) wpłynęła 20xx.02.02 tj. 28 dni po terminie * okres naliczania odsetek: 20xx.01.06 do 20xx.02.02 (28 dni) * stawka dzienna (odsetki ustawowe) 0.0356 % dziennie * kwota odsetek = 26.52 PLN (2,659.59 * 0.0356 % * 28 dni) NOTE: Na zestawieniach odsetek od zaległych zobowiązań (w systemie ZO) program dodaje numer obcy faktury zakupu (Do faktury). Numer (18 znaków) jest w linii z: Razem faktura ... 4. Odsetki należne 4.1 Opis ogólny Odsetki należne, to kwoty z tytułu nieterminowego rozliczenia należności. Faktury i zapłaty muszą być zatwierdzone. Faktury rozliczone po terminie. W NA > Należnosci > Odsetki > Odsetki należne - przeglądanie [NA_ZOS10] można zobaczyć, ile odsetek należy się od poszczególnych odbiorców. Po wybraniu odbiorcy doświetlana jest lista dokumentów zapłaconych po terminie wraz z kwotą należnych odsetek Odsetki należne przeglądane są tylko na podstawie zapisów w kartotece rozrachunków bieżących. Tzn. nie są tu widoczne faktury rozliczone, które zostały przepisane do zbioru rozrachunków archiwalnych podczas zamykania roku. Odsetki potencjalne [NA_ZOS20] przeglądane są na podstawie kartoteki rozrachunków bieżących i archiwalnych . Notę odsetkową (obciążeniową) można wystawić także na podstawie rozrachunków archiwalnych. Kwoty odsetek można ustalić w funkcji liczenia odsetek potencjalnych. W obliczeniach odsetek potencjalnych ujmowane są rachunki archiwalne. Patrz też: Archiwum danych 4.2 Kontrola przy zamknięciu roku Podczas zamykania roku (zamykanie m-ca 12) w systemie NA [NA_OZM10], program może sprawdzić czy pozostały odsetki należne do naliczenia. Pomija rachunki, którym [d] darowano odsetki. Opcje: [T] Sprawdzać. Jeżeli są, to nie zamykać roku [N] Nie sprawdzać 5. Wystawianie not odsetkowych 5.1 Noty odsetkowe w systemie NA NA > Należności > Odsetki > Noty odsetkowe [NA_DOS10] Gdy zapłaty dokonano po terminie płatności, to odbiorcy można naliczyć odsetki i wystawić notę odsetkową. Nota odsetkowa Nota odsetkowa, to jest dokument (transakcja), która zawiera informacje o kwocie odsetek i podstawie naliczenia. Zawiera informacje takie same jak zestawienie odsetek należnych (opisane wyżej). Dokumenty sprzedaży Wygląd i zawartość noty odsetkowej można ustalić wg wzorca: [FN] Nota odsetkowa Wzorce dokumentów i etykiet Kwota naliczonych odsetek obciąża odbiorcę (strona Wn) Kwoty odsetek program oblicza na podstawie zapisów w bieżącej kartotece rozrachunków, tj. w okresach otwartych. Zamykanie roku Podczas zamykania roku rozrachunki rozliczone przepisywane sa do kartoteki archiwalnej. Rozrachunki rozliczone znajdujące się w archiwum nie są dostępne dla programu podczas wystawiania not odsetkowych. Okresy obliczeniowe Archiwum danych Aby nie zamykać zbyt pośpiesznie roku obliczeniowego, program pyta: Sprawdzać czy pozostały odsetki należne do naliczenia ? (T/N) Gdy sprawdzać [T], to program nie zamknie roku jeżeli pozostały do naliczenia odsetki należne. Gdy koniecznie trzeba wystawić notę na podstawie rozrachunków archiwalnych, to zamiast noty odsetkowej [FN] można wystawić notę obciążeniową [FO] na kwotę wyliczoną w funkcji: NA > Należności > Odsetki potencjalne (program ujmuje w obliczeniach rozrachunki bieżące i archiwalne) 5.2 Oznaczanie w systemach ZO i KB W systemie ZO prowadzone są rozrachunki z dostawcami. Zwiększenia zobowiązań (faktury) i zmniejszenia (zapłaty) zapisywane są w kartotece rozrachunków. Kartoteka rozrachunków Gdy zapłaty dokonano po terminie płatności, to dostawca może nam naliczyć odsetki. Podobnie, w systemie KB prowadzone sa rozrachunki z osobami (zaliczkobiorcami). Zaliczkobiorcom można naliczyć odsetki. W systemach ZO i KB nie wystawia się (nie rejestruje) not odsetkowych. Fakt wystawienia noty można oznaczyć (klawisz: nota) w funkcji: Odsetki należne (podczas przeglądania odsetek w kartotece bieżącej) Oznaczenie polega na wpisaniu daty wystawienia noty (oznaczenia). --------------------------------------------- F4-drukuj, F10-okresy naliczania, P-nota, Esc --------------------------------- --o--- ---- | | --- Rozliczono ---------------------v -------------------------------- - Data - Sys Numer --- --Dane dok-- --Nota-- -Dni -- Odsetki -- xx.01.10 KB 000004 20xx.08.20 # #.## <--- Wystawiono notę xx.01.14 KB 000001 FK0009 . . 4 232.39 PLN --------------------------------------------------------------------- Dokument można 'odznaczyć' usuwając datę. Program powtórnie pokaże odsetki. 20xx.08.20 Dni: # Odsetki: #.## <--- Notę wystawiono: 20xx.08.20 6. Obliczanie odsetek w NA, krok po kroku 6.1 Prace przygotowawcze * Wypełnić tabelę odsetek, tj. wpisać stawki i daty obowiązywania Daty obowiązywania powinny obejmować okres obliczeń. Nie powinno być przerw czasowych w datach obowiązywania. AD > Słowniki > Stawki odsetek > Tabela odsetek [AD_TOS10]. * Do kart odbiorców wpisać nr tabeli odsetek. Zarządzanie bazą odbiorców 6.2 Obliczanie odsetek w NA. Wystawianie not * Sprawdzić czy zapłaty są zatwierdzone, ew. zatwierdzić * Wykonać funkcję NA > Należności > Odsetki > Odsetki należne - przeglądanie [NA_ZOS10] * Przeglądać pozycje z kwotami odsetek * Wystawić notę odsetkową: NA > Należności > Odsetki > Noty odsetkowe [NA_DOS10] Wprowadzać kolejno pozycje faktur i zapłat. Program wyliczy odsetki należne. Szczegóły naliczeń odsetek zapamięta w polu opisowym (memo) pozycji dokumentu. * Notę można wydrukować wg wzorca [FN] Nota odsetkowa Wzorce dokumentów i etykiet Szczegóły naliczeń pobierze z pola memo pozycji (na wzorcu pole: R_IOPIS) ---------------------------------------------------------------------- Nota odsetkowa numer: NO0001/06/17 Prosimy o uregulowanie w terminie do: 20xx.06.09 należności w kwocie: 31.01 PLN z tytułu odsetek za nieterminowe zapłaty, jak w poniższym zestawieniu: --------------------------------------------------------------------- 1 Naliczenie za: ---Data--- -Numer------ --------- Kwota -- --Termin-- 20xx.01.31 FA0001/01/16 492.00 2016.01.31 20xx.07.26 000002 - 300.00 Tabela Poz Dziennie -- Okres naliczania --- Dni Odsetki 100 009 0.0356 % 20xx.02.01 - 20xx.07.26 177 18.91 2 Naliczenie za: ---Data--- -Numer------ --------- Kwota -- --Termin-- 20xx.01.31 FA0001/01/16 492.00 2016.01.31 20xx.07.26 000002 - 192.00 Tabela Poz Dziennie -- Okres naliczania --- Dni Odsetki 100 009 0.0356 % 20xx.02.01 - 20xx.07.26 177 12.10 --------------------------------------------------------------------- Słownie Do zapłaty: TrzydzieściJedenZŁ.JedenGR --------------------------------------------------------------------- 6.3 Noty odsetkowe. Seryjnie Seryjnie można wystawić noty odsetkowe poszczególnym, wskazanym odbiorcom. NA > Należności > Odsetki > Noty odsetkowe.Seryjnie.Jeden odb. [NA_DOS60]. Program dopisze kolejne pozycje noty. W pozycjach zapisze szczegóły naliczeń. Patrz opis wyżej. Utworzony dokument można wydrukować wg wzorca rodzaju: [FN] Nota odsetkowa. 7. Darowanie odsetek Darowanie odsetek, to rezygnacja z ujmowania rachunku, np. faktury sprzedaży w obliczaniu odsetek należnych i potencjalnych. Darować można z następujących powodów: * Umowa z konkretnym odbiorcą o rezygnacji z naliczania odsetek * Zbyt małe kwoty, aby generować noty odsetkowe * Kwota w rozrachunkach (należność) powstała w wyniku wystawienia noty odsetkowej. Gdyż nie wolno automatycznie liczyć odsetek od odsetek. Odsetki od odsetek (anatocyzm) nie są dozwolone. Darowanie polega na oznaczeniu [d] rachunku w funkcji: NA > Należności > Stan należności [NA_ZRO10] ----------------------------------------------------------------------- F3-fakt/zapł, F4-drukuj, F7-status, F8-daruj, F10-rozliczające, R-razem ----------------------------------- ---o---- -------------------------- | F8-daruj --->--->--o * Czy na pewno darować odsetki od tego rachunku ? * Czy obliczać odsetki od tego rachunku (anulować darowanie) ? Rachunki, którym oznaczono [d] (darowanie odsetek) nie pojawią się na zestawieniach odsetek należnych i potencjalnych. ---------------------------------------------------------------------------- Data - Sys -Numer ---- -Wartość w PLN - --- Pozostało - -Termin- Dni d S z -------- ---------------- --------------- -------------- -------- --- - - - xx.11.27 NA FA0019/05/xx 10,000.00 9,580.00 xx.12.27 30 d xx.10.20 NA FA0010/05/xx 1,000.00 100.00 xx.10.23 -20 4 xx.11.03 NA FA0023/07/xx 15,000.00 15,000.00 xx.11.21 10 d z ---------------------------------------------------------------------- o --- | [d] darowano odsetki --> o Odsetki może darować operator uprawniony: Parametr 1135 [1] Może darować [d] odsetki Patrz też: Param operat 05xx 06xx 07xx ... 8. Odsetki a nadpłaty i kompensaty Dokumenty: Nadpłaty, Kompensaty Dokumenty rozliczające nadpłaty oraz kompensaty powodują rozliczenie należności i zobowiązań. Nadpłaty i kompensaty Po zarejestrowaniu dokumentu rozdysponowania nadpłaty [N] w rozrachunkach powstaje zapis, który dokumentuje przeniesienie kwoty nadpłaty tj. nadpłaconej pozycji, na pozycję wymagającą rozliczenia. Kompensaty natomiast, to wzajemne zniesienie należności i zobowiązań tego samego kontrahenta. Data zapłaty Odsetki są liczone, gdy zapłata nastąpiła po terminie. Powstaje pytanie, którą datę należy przyjąć jako datę zapłaty? [1] Data rozliczenia nadpłaty tj. przeniesienia na fakturę [ ] Data zarejestrowania wpłaty, która tworzy nadpłatę Jako datę zapłaty należy przyjąć datę zarejestrowania wpłaty tworzącej nadpłatę: [ ] a nie datę przeniesienia nadpłaty na nierozliczoną fakturę. W programie Trawers domyślnie obowiązuje reguła: [ ] Obliczać można także wg [1]. Decyduje parametr: 0227 [1][ ] [1] Data rozliczenia nadpłaty [ ] Data rejestracji wpłaty: do rozliczenia (domyślnie) Parametry ogólne 01xx 02xx 03xx 08xx Obliczenia wg reguły: [ ] mają też prawidłowy wymiar ekonomiczny, bo wierzyciel dysponuje kwotą, za którą dłużnik nie otrzymuje odsetek od kapitału. Nie należy więc karać go odsetkami. Podobną zasadę stosuje się w przypadku wzajemnych należności i zobowiązań rozliczanych kompensatami. Nadpłaty i kompensaty Przykład * 20xx.10.07 Klient wpłacił zaliczkę, zarejestrowano dokument nadpłaty * 20xx.10.10 Wystawiono fakturę z terminem do 20xx.10.24 * 20xx.11.13 Rozdysponowano (rozliczono nadpłatę) na fakturę (po terminie zapłaty) P. Czy należą się odsetki? Czy należy uznać, że zapłata była w terminie, chociaż dokument nadpłaty zapisano w rozrachunkach po terminie? O. Zapłata była w terminie i nie należą się odsetki. Trzeba uznać, że rozliczenie nastąpiło w dniu wpłaty zaliczki. PS: W rozliczeniach z US mogą być różne interpretacje. Jednakże wyrok NSA nie pozostawia wątpliwości. Zaliczenie wcześniejszej nadpłaty na poczet powstałej później zaległości następuje z dniem powstania nadpłaty. 9. Kalkulator odsetkowy Kalkulator umożliwia obliczanie kwoty odsetek z tytułu zwłoki w zapłacie. Podaje się kwotę i tabelę stawek odsetek. Program wylicza okresy naliczania i kwoty odsetek. AD > Tabele. Słowniki > Stawki odsetek > Kalkulator odsetkowy [AD_TOS60] - Kalkulator odsetkowy -------------------------------------------- Nr tabeli odsetek 100 Kwota należności 1,000.00 Okres naliczania: Od: 2003.01.01 do: 2013.11.17 Dni: 3974 ------------------------------------------------------------------- Pozycja Dziennie (%) --Okres naliczania- -Dni -- Odsetki -- 004 0.0438 03.01.02 - 03.01.31 30 13.15 PLN 005 0.0356 03.02.01 - 03.09.24 236 84.05 PLN 006 0.0336 03.09.25 - 05.01.09 473 158.75 PLN 007 0.0370 05.01.10 - 05.10.14 278 102.82 PLN 008 0.0315 05.10.15 - 08.12.14 1157 364.53 PLN 009 0.0356 08.12.15 - 13.11.17 1799 640.74 PLN Razem: 3973 1,364.04 PLN ------------------------------------------------------------------- NOTE: Przykład obliczeń. Nie bierze się pod uwage np. okresu przedawienia 10. Rekompensata 40, 70, 100 euro Od zapłat dokonanych po terminie płatności można zażądać odsetek. Zasady ustalania rekompensaty Dodatkowo, można zażądać równowartości kwoty 40, 70 lub 100 euro jako rekompensata za koszty odzyskiwania należności (koszty windykacji, opłata windykacyjna). Wysokość opłaty (40,70,100) jest uzależniona od wartości świadczenia pieniężnego. Ważne: nie trzeba wykazywać faktu poniesienia kosztów. Można ich nawet nie ponieść. Jednak trzeba wezwać dłużnika do zapłaty kosztów windykacji. Dłużnik nie musi sam domyślać się, że wierzyciel oczekuje 40 euro z mocy samej ustawy. (Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych) Rekompensata w programie Trawers ERP Na wydruku odsetek należnych: [NA_ZOS40] i wydruku odsetek potencjalnych: [NA_ZOS30] można umieścić wartości rekompensat: * Należne od każdej faktury * Podsumowanie: Razem kontrahent * Podsumowanie: Ogółem kontrahenci Program oblicza kwoty rekompensat na podstawie: [FA] Faktura sprzedaży z wartościami dodatnimi ( > 0.00). Kwotami wykazanymi na wydrukach można obciążyć kontrahentów. Należy wystawić noty odciążeniowe i ew. dołączyć wydruki jako załączniki. Program nie zapisuje w bazie danych informacji o powiązaniach między notami obciążeniowymi a obliczeniami (wydrukami) kwot rekompensat. Aby zsynchronizować prace można, np. wystawiać noty obciążeniowe razem z notami odsetkowymi. Obecność noty odsetkowej będzie sygnałem, że także wystawiono notę obciążeniową z tytułu rekompensat. 11. Tematy powiązane Kartoteka rozrachunków Zarządzanie bazą odbiorców Zarządzanie płatnościami Dokumenty płatnośći Dokumenty płatnośći Dokumenty sprzedaży Nadpłaty i kompensaty Okresy obliczeniowe Archiwum danych Kalendarze Param ogólne 01xx 02xx 03xx 08xx Param operat 05xx 06xx 07xx 09xx 11xx Wzorce dokumentów i etykiet Słowa kluczowe #Płatności-Dokumenty #Płatności-Rozrachunki #Sprzedaż-Rozrachunki #Zakupy-Rozrachunki #Płatności-Odsetki #Płatności-Rejestry 12. Pytania i odpowiedzi * Jak darować małe kwoty odsetek? Wystawiono noty odsetkowe. Niektóre kwoty należne są niewielkie, np. poniżej 5 zł. Jak pominąć (darować) takie kwoty? Jak zapewnić, aby program nie przypominał więcej, że noty nie zostały wystawione? Darowanie odsetek wykonuje się w: NA > Należności > Stan należności Na liście rozrachunków, dla wskazanej pozycji należy wybrać F8-daruj Program zapisze w rachunku datę darowania i doświetli symbol [d]. Rachunki oznaczone [d] nie będą uwzględniane w zestawieniach odsetek należnych i potencjalnych. Więcej informacji: Odsetki, noty odsetkowe
www.tres.pl - Baza wiedzy Trawers ERP - Spis treści